Слаѓана Коматина
По изборите во јуни, владејачката Српска напредна партија има причини да биде до одреден степен незадоволна од епилогот на овој изборен циклус. Фактот дека не постои „вистинска“ опозиција во парламентот е нешто што сигурно ќе остави дамка на супериорниот резултат што го оствари оваа партија. Партиите кои се залагаа за бојкот се наоѓаат во момент на преиспитување на своите политички потези и позиционирање на своите сили за новите предизвици што ќе се најдат пред нив уште во 2022 година. Вистинскиот успех на бојкотот ќе се види во наредните две години.
Државниот врв на Србија, вклучително и група лекари кои ја предводат борбата против ширењето на вирусот корона, во најмала рака го игнорираа влошувањето сè додека не заврши гласањето.
Пред изборите на 12 април, се чини дека Москва го има својот фаворит во Македонија. Таа од свои најегоистични причини, полага надеж во можната победа на Мицкоски на изборите, кој е единствената надеж ВМРО да остане продолжена рака на руската дипломатија во Македонија. Зошто? Затоа што Мицкоски е единствениот лидер на сериозна политичка партија кој од една страна постојано повторува дека неговата партија е за членство на Македонија во НАТО и во ЕУ, но истовремено е и за поништување или измена на „капитулантскиот договор“ со Грција со кој беше овозможено тоа членство.
Потребна е промена на Законот за влада и на Изборниот законик, со која ќе се воведе правилото избор на автентична техничка влада која би владеела за време на изборниот процес, од распуштањето на парламентот до формирањето нова влада односно за време на изборната кампања. Техничката влада треба да ја води непартиски државен чиновник, универзитетски професор, правен експерт или друга јавна личност која ужива углед како политички непристрасна, како што е во некои европски земји. Во спротивно, Пржинската влада сто дена пред избори, ќе продолжи наместо техничка, да биде пиротехничка.
Самораспуштењето на Собранието и предвремените избори се користат од политичките партии како средство за подолго останување на власт, а не за јавно добро. Прво треба да се донесе решение за распишување на изборите, а потоа да се пристапи кон донесување на одлуката за самораспуштање. Тоа е пологично решение отколку да се постапи обратно, како досега.
Граѓаните мора да сфатат дека изборниот модел е сепак само математичка формула, а не магично стапче за демократизација.
Прашањето за добрососедските односи, како еден од факторите за градење мир, потоа економските процеси и прашањата за развојот, се јасни показатели за нивото на демократија, мерено преку политиките и политичкиот јазик и стил што се користи како индикатор за градење на позитивниот мир во земјата, па и во регионот. Колку претседателските кандидати и на кој начин ги користеа овие теми во своето претставување пред граѓаните?
Ако нема цензус во вториот изборен круг земјата може подолго време да остане без претседател. По вториот неуспешен круг веднаш ќе мора да се распишат нови претседателски избори со нови кандидати. Ако и тие избори бидат неуспешни, тогаш политичките партии треба да се договорат што понатаму. Дали ќе се распишат трети избори едно подруго или ќе се менува Уставот, со цел да се симне цензусот од вториот круг или пак претседателот да се избира во Собранието со двотретинско мнозинство гласови. Постои и трето решение - веднаш по вториот изборен круг од 5 мај да се распишаат предвремени парламентарни и претседателски избори.
Двата главни столба на сите досегашни јавни настапи на Гордана Силјановска-Давкова – слепото следење на јавното мислење и одбивањето да ги согледа реалните политички последици од своите ставови – покажуваат силен идеолошки континуитет помеѓу ВМРО-ДПМНЕ и нивната претседателска кандидатка.
Во политичката арена победува ораторот кој доблесно, одважно и достоинствено се држел до своите принципи и ставови во јавниот дискурс, а не оние политички „вртикапи“ кои, водени од сосем приземни и лукративни лични интереси, се поклонуваат пред парите и силата, наместо пред Правото и Правдата.
Професорот Река ја објави својата кандидатура за шеф на државата, на многу амбициозен начин и со јасна претензија дека повеќе нема да биде набљудувач и на политиката нема да и пристапи само од аспект на ставовите, туку на прагматичен начин. Меѓудругото, ќе напише „Историјата ја испишуваат државниците, додека интелектуалците само пишуваат за историјата“.
Денес, кандидати за политички функции се луѓето. Утре, тоа ќе го прават интелигентни машини. И, тие може и ќе победуваат, како што расте незадоволството на граѓаните од човечките политичари.
Власта во БиХ не е целосно воспоставена, иако поминаа повеќе од пет месеци од изборите. Сепак, нешто е постигнато. Веднаш по потврдувањето на изборните резултати, за прв пат беше формирана Кантоналната влада на Сараево без да содржи национални партии. Коалицијата помеѓу три левичарски и три централно-десничарски партии во првите месеци од владеењето покажува дека само оние кои се обидуваат да го преминат прагот на националното можат да го сменат општеството. Дали е ова возможно во денешната БиХ?
Пораката на амбасадорот Бејли среде Скопје, јас не ја сфатив како шлаканица врз ДИК и нивните неодговорни членови (за наша несреќа едногласни во мислите и менталната матрица)! По огромниот јавен притисок, ним им требаше повеќе од една недела за да делуваат. Тоа беше успешна шлаканица за мнозинството, кое, без разлика дали намерно толерира или опортунистички се однесува, покажува огромна слабост за капацитетот на управување.
24 декември 2012... спорно изгласување на буџетот за 2013 година... опозицијата надвор од Собранието... враќање на мандатите од страна на опозицијата... политички бомби објавени од опозицијата... политичка криза... барање решение за излез од кризата и враќање на опозицијата во парламентот... договор од Пржино... предвремени парламентарни избори 2016. Во услови на долготрајна политичка криза изборите се нужно решение. Но, и за избори треба услови.
