Kërcënimet e Trump për luftë dhe sanksione janë thjesht një mashtrim i qytetarëve amerikanë për situatën aktuale në vend dhe një shurdhim ndaj thirrjeve të intelektualëve se e ardhmja e Shteteve të Bashkuara të Amerikës qëndron në bashkëpunim, e jo në luftëra dhe sanksione.
Fushata elektorale e presidentit të ri të Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ishte e mbushur plot me premtime vendimesh me të cilat ai premtoi përmirësimin e ekonomisë së shtetit. Dëbimet e emigrantëve pa dokumente, shumica prej tyre nga Meksika, tarifa të larta doganore për produktet e importuara nga Kanadaja, Meksika, Kina dhe BE-ja, kërcënimi i pushtimit të Grenlandës dhe Kanalit të Panamasë nëse nuk arrihen me marrëveshje blerjeje dhe një sërë premtimesh të tjera tronditëse... Pas inaugurimit, ka ardhur koha të nënshkruhen premtimet në formën e vendimeve ekzekutive, të cilat sipas sistemit amerikan, nuk kanë nevojë të konfirmohen nga Kongresi Amerikan.
Në mesin e vendimeve të para që Trump nënshkroi menjëherë dhe që hyri në fuqi ishin dëbimet e emigrantëve pa dokumente, kryesisht në Meksikë, dhe heqja e të drejtës për të marrë nënshtetësinë amerikane për personat e lindur në Shtetet e Bashkuara nga prindërit që nuk janë shtetas amerikanë.
Kjo e drejtë tashmë do të kundërshtohet para Gjykatës së Lartë të SHBA-së, e cila është e garantuar me Kushtetutë. Trump nënshkroi një falje për 1500 pjesëmarrës të dënuar në sulmin në Capitol Hill më 6 janar 2021, një lloj justifikimi për dhunën e kryer nga ndjekësit e tij. Për më tepër, ai nënshkroi tërheqjen e Shteteve të Bashkuara nga Organizata Botërore e Shëndetësisë dhe nga Marrëveshja e Parisit për të reduktuar ndotjen në nivel global.
Pasojat e tërheqjes së SHBA-së nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) janë të dyfishta. OBSH-ja do të mbetet pa paratë që SHBA ka paguar për anëtarësim, të cilën Trump e përmendi si arsyen kryesore të tërheqjes, duke krahasuar faktin se SHBA-ja ka dhënë 1.3 miliardë dollarë në një vit, ndërsa Kina vetëm 33 milionë dollarë. Për shkak të mungesës së fondeve, do të vuajnë programet e vaksinimit në vendet e cenueshme, lufta kundër tuberkulozit dhe diabetit, kurse shtetet e tjera anëtare nuk do të kenë akses në programet e kërkimit në fushën e mjekësisë në Shtetet e Bashkuara.
Nga ana tjetër, dëmi që do të pësojnë qytetarët amerikanë nga kjo lëvizje do të reflektohet në rritjen e numrit të rasteve të gripit, mungesën e vaksinave kundër gripit për shkak të mungesës së bashkëpunimit, mungesën e aksesit në bazën globale të të dhënave të sëmundjeve, infeksioneve, vaksinave... Gjithashtu, Shtetet e Bashkuara nuk do të kenë asnjë ndikim në krijimin e politikave globale shëndetësore dhe do të lënë hapësirë për veprim për Kinën dhe Rusinë.
Tërheqja nga Marrëveshja e Parisit për Klimën po krijon hapësirë për rritjen e investimeve në minierat e qymyrit, industrinë e bazuar në qymyr dhe rritjen e prodhimit të naftës nga argjilori i naftës, një teknologji që është shumë ndotëse për ujërat nëntokësore.
Kërcënime ndaj Rusisë dhe Kinës
Ne e pamë paralajmërimin se cila do të ishte politika e Shteteve të Bashkuara ndaj Bashkimit Evropian me mungesën e kryeministrit britanik Keir Starmer, kryeministrit gjerman Olaf Scholz dhe presidentit francez Emmanuel Macron gjatë ceremonisë së inaugurimit të Trump.
Burimi: freepik.com
Kjo tregon qartë se Trump nuk i konsideron Britaninë, Francën dhe Gjermaninë si partnerë të barabartë edhe pse të gjitha janë shtete anëtare të NATO-s. Mungesa e tyre nuk ishte për shkak se këta drejtues nuk mund të vinin, por sepse nuk ishin të ftuar.
Nga ana tjetër, të pranishëm ishin politikanë të krahut të djathtë si kryeministri polak Mateusz Morawiecki, presidenti argjentinas Javier Millei dhe kryeministrja italiane Giorgia Meloni. Presidenti kinez Xi Jinping ishte i ftuar, por në vend të tij, i pranishëm ishte Zëvendës Presidenti i Kinës. Kjo mungesë do të thotë se Kina nuk është e kënaqur me deklaratat dhe sjelljet e Trump ndaj saj dhe se nuk është shumë e “gëzueshme” për zgjedhjen e tij si president.
Kërkesat e Trump për të blerë Grenlandën dhe Kanalin e Panamasë nuk ishin vetëm një zgjerim i zonës së dominimit, por edhe një demonstrim i frikës ndaj Rusisë dhe Kinës, të cilat po rrisin gjithnjë e më shumë praninë e tyre në Arktik dhe që Shtetet e Bashkuara i shohin si një kërcënim për sigurinë e saj.
Nga ana tjetër, Trump akuzon kinezët se po ndikojnë në Panama dhe po kërcënojnë neutralitetin e atij kanali, pasi investimet kineze në këtë vend janë shtuar. Kinezët nuk i kanë harruar as deklaratat e Trump se do të rrisë tarifat për importet kineze në 60%.
Për më tepër, Trump fajësoi Kinën për një vërshim të fentanilit në tregun e drogës në Shtetet e Bashkuara, i cili ka shkaktuar dyfishimin e vdekjeve nga ky opioid nga 36,359 në vitin 2020 në 73,838 në vitin 2021. Për hir të së vërtetës, fentanili e gjeti rrugën e tij tek përdoruesit në Shtetet e Bashkuara përmes Meksikës për shkak të pranisë së tregtarëve kinezë të drogës në këtë vend, të cilët që nga viti 2010 shkëmbejnë fentanilin e prodhuar në Kinë me kokainë të pastër nga Meksika.
Ndër vendimet e para të nënshkruara nga presidenti amerikan ishte ngrirja e ndihmës së huaj për një periudhë prej 90 ditësh. Kjo do të thotë se nuk ka armë apo lloje të tjera ndihme për Ukrainën.
Kjo është një shenjë e qartë e realizimit të synimit të Trump për të ndalur luftën në Ukrainë dhe provë e pretendimeve të fushatës së tij se ndihma ushtarake dhe financiare e Shteteve të Bashkuara për Ukrainën po e kullon ekonomikisht vendin. Megjithatë, sfondi i këtij vendimi nuk është vetëm gjoja shterimi i ndihmës ushtarake të SHBA-së për Ukrainën, por një hap drejt lënies së rindërtimit të Ukrainës në kurriz të BE-së, diçka që BE-ja nuk ka mjetet për ta bërë sepse Bashkimi e ka futur veten në një krizë ekonomike duke pranuar politikën e sanksioneve të vendosura nga SHBA-ja kundër Rusisë.
Ndërprerja e blerjeve të naftës dhe gazit nga Rusia e ka lodhur ekonomikisht Bashkimin Evropian, edhe për shkak të politikës së saj infantile ndaj Shteteve të Bashkuara dhe ndjekjes së verbër të interesave amerikane. BE-ja pranoi të blinte naftë dhe gaz nga Shtetet e Bashkuara, të cilat ishin 4 herë më të shtrenjta se burimet ruse të energjisë. Nga ana tjetër, SHBA-ja e ka kuptuar se nuk ka arritur ta thyejë ekonomikisht Rusinë me sanksione dhe luftë, ndaj po përgatitet dalëngadalë për të njëjtin vendim si ai i marrë me mbulimin e disfatës në luftën e Irakut: shpall fitoren dhe tërhiqu. Në rastin konkret: ndalo së dhëni armë dhe para dhe ia lini Bashkimit Evropian kostot e rindërtimit të Ukrainës.
Luftërat ekonomike nuk janë të nevojshme
Profesori i ekonomisë në Universitetin e Masaçusets – Amherst, SHBA, Richard Wolf shpjegon se kërcënimet e Trumpit për tarifa mbi mallrat e importuara nga Kina dhe sanksionet kundër Rusisë janë një vendim i pamenduar, sepse Shtetet e Bashkuara janë thellësisht të varura nga Kina, India, Brazili dhe vendet e tjera ku ata eksportuan prodhimin e tyre.
Kina ndjek deklaratat dhe vendimet e presidentëve amerikanë dhe ka gjithmonë një strategji të përgatitur për të mbrojtur interesat e saj. Kina iu përgjigj menjëherë vendimit të Shtetet e Bashkuara për të vendosur një tarifë 10% për importet kineze, me një tarifë 15% për importet e qymyrit dhe gazit natyror të lëngshëm dhe një tarifë 10% për naftën bruto. Për më tepër, profesor Wolf shpjegon se tarifat ndaj Meksikës, Kanadasë dhe Kinës do të rrisin inflacionin në Shtetet e Bashkuara.
Sipas tij, nuk ka nevojë për luftëra ekonomike, sepse perandoria amerikane është në kolaps, dhe ndryshimet duhet të vijnë nga vetë qytetarët amerikanë. Vendet e Botës së Tretë nuk po i drejtohen më Shteteve të Bashkuara dhe vendeve perëndimore për investime dhe ndihmë ekonomike, por Kinës dhe BRICS. Shtetet e Bashkuara kanë pushuar prej kohësh të jenë ekonomia kryesore në botë dhe pjesa tjetër e botës mund të mbijetojë lehtësisht pa financat dhe produktet e saj. Kërcënimet e Trump për luftë dhe sanksione janë thjesht një mashtrim i qytetarëve amerikanë për situatën aktuale në vend dhe një shurdhim ndaj thirrjeve të intelektualëve se e ardhmja e Shteteve të Bashkuara qëndron në bashkëpunim, e jo në luftëra dhe sanksione.
Vendet anëtare të BRICS përbëjnë 50% të popullsisë së botës, ndërsa Shtetet e Bashkuara përbëjnë vetëm 4%. Bota mund të bëjë pa Shtetet e Bashkuara, pyetja është se sa mund të bëjnë Shtetet e Bashkuara pa botën.
