Dështimi për të bërë dallimin midis punës seksuale vullnetare dhe shfrytëzimit seksual kriminalizon dhe stigmatizon punonjësit e seksit që kanë zgjedhur vullnetarisht të angazhohen në punë seksuale dhe, në të njëjtën kohë, largon vëmendjen dhe burimet e nevojshme për të ndihmuar viktimat aktuale të shfrytëzimit dhe trafikimit.
Në diskursin tonë publik, tema e punës vullnetare të seksit mbetet e mbështjellë me polemika, stigmatizim dhe keqinterpretim. Puna seksuale vullnetare shpesh barazohet me shfrytëzimin seksual, duke krijuar një keqperceptim të profesionit dhe duke penguar përparimin drejt politikave dhe praktikave të përshtatshme për profesionin më të vjetër në botë. Ndërsa sulmet e bujshme ndaj punonjësve të seksit vazhdojnë, kjo çështje vazhdon të jetë e madhe, duke e bërë kohën e duhur për të rimenduar këto narrativa dhe politika.
Një nga pyetjet më të zakonshme në lidhje me punën seksuale është nëse ajo i kthen njerëzit në viktima të shfrytëzimit. Puna seksuale vullnetare nënkupton zgjedhjen personale të të rriturve, të cilët për arsye ekonomike, personale apo të tjera vendosin të ofrojnë shërbime seksuale për një tarifë të caktuar. Në të kundërt, shfrytëzimi seksual dhe trafikimi i qenieve njerëzore janë aktivitete kriminale në të cilat personat nënshtrohen ose detyrohen të marrin pjesë në aktivitete seksuale kundër vullnetit të tyre.
Dështimi për të bërë dallimin midis këtyre koncepteve dëmton të dy grupet - kriminalizon dhe stigmatizon punonjëset e seksit që kanë zgjedhur vullnetarisht të angazhohen në punë seksuale, ndërsa në të njëjtën kohë largon vëmendjen dhe burimet e nevojshme për të ndihmuar viktimat aktuale të shfrytëzimit seksual dhe trafikimit të qenieve njerëzore.
Barazimi i këtyre termave u heq njerëzve konceptet e pavarësisë, kontrollit mbi jetën dhe zgjedhjet e tyre, duke thelluar kështu stigmatizimin e atyre që kanë zgjedhur vullnetarisht të punojnë në këtë profesion. Në një mënyrë të tillë, narrativat e gabuara përforcojnë pikëpamjet patriarkale që i paraqesin punonjëset e seksit si viktima të pafuqishme dhe jo si subjekte aktive me vullnetin e tyre.
Dezinformimi si sulm ndaj grupeve të margjinalizuara
Epoka dixhitale e ka bërë jetën më të lehtë për të gjithë qytetarët, shkëmbimi i informacionit nuk ka qenë kurrë më i shpejtë, por në të njëjtën kohë, ka krijuar terren pjellor për shpërndarjen e dezinformatave. Duam ta pranojmë apo jo, rrjetet dhe mjetet sociale janë shpata me dy tehe që luajnë një rol kyç në formësimin e opinionit publik. Përmbajtjet "virale" dhe klikimet shpesh përmbajnë dezinformata që kontribuojnë në perceptimet e gabuara dhe dështimin për të bërë dallimin midis punës vullnetare seksuale dhe shfrytëzimit seksual. Titujt sensacionalistë dhe historitë e rreme nxisin mitin se të gjitha punonjëset e seksit janë viktima të shfrytëzimit, duke mjegulluar dallimin midis punës vullnetare dhe shfrytëzimit. Një keqinformim i tillë kontribuon në perceptimin negativ të publikut dhe rezulton në thirrje për politika të rrepta represive dhe shkelje të të drejtave njerëzore dhe të punës të punonjësve të seksit.
Dallimi midis punës seksuale vullnetare dhe shfrytëzimit seksual qëndron në thelbin e pëlqimit dhe në kontekstin në të cilin zhvillohen këto aktivitete. Puna seksuale vullnetare nënkupton një vendim të të rriturve që zgjedhin të angazhohen në këtë profesion si mjet jetese ose pavarësie personale, ku ata kanë kontroll mbi kushtet e punës. Në këtë kontekst, punonjëset e seksit kanë të drejtën e zgjedhjes dhe mundësinë për të vendosur vetë.
Burimi: starsexwork.org
Në të kundërt, shfrytëzimi seksual dhe trafikimi i qenieve njerëzore përfaqësojnë shkelje të rënda të të drejtave të njeriut, ku individët detyrohen, mashtrohen ose manipulohen për të kryer aktivitete seksuale kundër vullnetit të tyre. Këto dukuri zakonisht shoqërohen me abuzim, dhunë dhe kontroll nga të tretët, gjë që heq çdo mundësi për autonomi personale.
Çfarë më tej?
Penalizimi dhe kriminalizimi i punës seksuale vullnetare sjell rreziqe të shumta që i detyrojnë punonjëset e seksit të punojnë në kushte ilegale, ku janë objekt i dhunës, shantazhit dhe abuzimit, pa pasur mundësi t'u drejtohen institucioneve kompetente. Dekriminalizimi ofron zgjidhje që bazohen në mbrojtjen dhe të drejtat e njeriut, të shpjeguara në detaje në dy iniciativat e dorëzuara në Qeveri në vitin 2021 dhe 2022 si pjesë e thirrjeve vjetore drejtuar sektorit civil për kontribut në përgatitjen e Programit të Punës së Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut për vitin 2022 dhe 2023, përkatësisht. Iniciativat kanë ngecur për shkak të vullnetit të dobët politik për të adresuar këto çështje.
Dekriminalizimi si një qasje e aplikuar në vende si Zelanda e Re tregon se politika të tilla reduktojnë rastet e dhunës ndaj punonjësve të seksit, përmirësojnë aksesin në shërbime dhe mundësojnë bashkëpunim më të mirë ndërmjet punonjësve të seksit dhe institucioneve. Në Belgjikë, ku puna e seksit vullnetar është dekriminalizuar nga viti 2022, punonjëset e seksit tashmë po përfshihen në luftën kundër shfrytëzimit seksual dhe po ofrojnë mbështetje për viktimat e vërteta.
Në këtë kontekst, punonjëset e seksit kanë të drejtën e zgjedhjes dhe mundësinë për të vendosur kufij në punën e tyre. Njohja e këtij dallimi është çelësi për hartimin e politikave të përshtatshme që mbrojnë viktimat e shfrytëzimit pa margjinalizuar dhe kriminalizuar ata që kanë zgjedhur vullnetarisht të angazhohen në punë seksuale.
Përballja me narrativat e dëmshme dhe perceptimet e gabuara në hapësirat reale dhe dixhitale kërkon një qasje shumëdimensionale të bazuar në zërin e punonjësve të seksit dhe viktimave aktuale. Nevojiten fushata publike për të nxjerrë në pah dallimet midis punës seksuale dhe shfrytëzimit, duke siguruar një diskutim publik të mbështetur nga fakte dhe jo nga sensacionalizmi.
Platformat dixhitale duhet të marrin më shumë përgjegjësi për trajtimin e dezinformimit, ndërkohë që media duhet të adoptojë një qasje etike ndaj raportimit dhe një qasje të bazuar në respektimin e të drejtave të njeriut të të gjithë personave.
Investimi në edukimin mediatik dhe luftimi i përhapjes së dezinformatave do të zvogëlojë më tej ndikimin e narrativave të dëmshme, duke krijuar bazën për një shoqëri më gjithëpërfshirëse dhe më të drejtë, dhe punëtorët e profesionit më të vjetër në botë do të jenë në gjendje të sigurojnë jetesën e tyre, dhe jo rrallë, madje edhe mjetet e jetesës të familjeve dhe amvisërive të tyre.
