fbpx

Riaktivizimi i idesë për Ministrinë për Sport dhe Rini

Ivan Anastasovski

Sportive

31.08.20

Прегледи

Prof. Dr Ivan Anastasovski

Ivan Anastasovski 200x250Periudha e suksesshme sportive që tashmë është prapa nesh duhet të jetë si erë në kurrizin tonë për t'i bindur elitat politike që sporti gjithmonë na inkurajon në momente të vështira, na bashkon dhe përmes tij shkruhet historia e sukseseve të shtetit tonë. Prandaj, është koha ta ripërtërijmë idenë me të cilën sporti përsëri do të merrte ministrinë e tij, të cilën në të vërtetë ai e kishte njëzet vjet më parë.

Periudha pas përfundimit të zgjedhjeve parlamentare është gjithmonë koha më e përshtatshme për të vënë në dukje temat dytësore socio-politike, por gjithsesi të rëndësishme. I bindur se temat në lidhje me sportin nuk janë përparësi e veçantë në kulmin e pandemisë Covid 19, e cila për fat të keq, për shkak të mos disiplinës sonë, është ende në një nivel shqetësues, megjithatë dëshiroj të drejtoj fokusin në sport. Sepse, kur bëhet fjalë për disiplinën ose vetë-disiplinën, sporti luan rol shumë të rëndësishëm, të cilin e stolis disiplina. Shpresoj se riaktivizimi i idesë për një Ministri të veçantë për Sport dhe Rini së paku do t'i vërë në mendim autoritetet, përkatësisht establishmentin politik që është në proces të negociatave për Qeverinë e ardhshme të Maqedonisë.

Për të qenë i sinqertë, filozofia ime e të menduarit dhe të vepruarit shkon në mbështetje të deklaratave të Presidentit të LSDM-së Zoran Zaev për zvogëlimin e administratës publike dhe për uljen e numrit të posteve ministrore. Me vendosmëri besoj se disa prej tyre janë seriozisht joproduktive dhe njëkohësisht një ngarkesë e madhe nga ana e shpenzimeve të buxhetit të shtetit dhe në llogari të së cilave kanë kontribut minimal ose aspak në përmirësimin e standardit të jetesës së qytetarëve tanë. Por kjo është një temë për analiza të tjera.

Me këtë tekst do të përpiqem të ofroj argumente që Agjencia aktuale për Rini dhe Sport përsëri duhet të rritet në Ministrinë për Sport dhe Rini, me një dilemë - nëse pjesa për rininë duhet t'i përkasë Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës apo eventualisht Ministrisë për Kulturë.

Shembuj të shteteve që kanë ministri të veçantë për sport

Në përgjithësi, sporti paraqet nevojë sociale, pra përmes aktiviteteve në sport, në mënyrë specifike realizohen nevojat për afirmim, dominim, identifikim dhe komunikim të një grupi. Sporti si sferë sociale, në të cilin, përveç lojës, shprehen dhe manifestohen elemente specifike të kulturave të ndryshme dhe ndikimi i tyre i ndërsjellë, duhet të ketë një piedestal të veçantë në çdo shtet, për të cilën realisht ka luftuar vetë për popullaritetin, masivitetin dhe me fuqinë e tij ekonomike. Gjetjet e shumta të hulumtimit tregojnë se çdo shtet i zhvilluar e shikon sportin pozitivisht, si në aspektin ekonomik, ashtu edhe politik dhe shoqëror. Megjithatë, ekziston një ministri e veçantë që është përgjegjëse për fushën e sportit. Disa shembuj që e vërtetojnë këtë:

Në Francë, Ministria e parë e Çështjeve të Rinisë dhe Sportit u krijua në vitin e largët të 1947-ës, e cila deri në vitin 2017 i mbijeton reformave dhe ndryshimeve serioze kur më në fund Qeveria e Edouard Philippe do ta riemërojë atë si Ministria e Sportit e Francës. Që nga shtatori 2018, Ministre për Sportin e Francës është Roxana Maracineanu, e cila ka lindur në Bukuresht, Rumani.

Në Angli, më 14 korrik 1993, Sektori për Trashëgimi Kombëtare nën Kryeministrin e atëhershëm të laboristëve Tony Blair, u riformua në Ministrinë e Kulturës, Kulturës së Medias, Medias dhe Sportit, dhe më 17 korrik 2017, Qeveria e Kryeministres Theresa May e riemëroi atë në Ministria për Kulturë Digjitale, Media dhe Sport. Që nga shkurti 2020, ministri i saj është Oliver James Dowden.

Në Turqi, më 3 nëntor 1969, në kohën e Suleyman Demirel, u krijua Ministria për Rini dhe Sport e cila në vitin 1983 ndryshoi emrin e saj në Ministri për Arsim Kombëtar, Rini dhe Sport. Që nga 29 qershor 2011, Kryeministri Rexhep Tajip Erdogan e rikthen atë të vjetrën, pra Ministrinë për Rini dhe Sport. Që nga 10 korriku 2018, Ministri aktual është Mehmet Muharrem Kasapoglu.

Në Serbi më 11 shkurt 1991 u themelua Ministria për Rini dhe Sport. Nga viti 2001 deri në 2007, sektori i sportit ishte pjesë e Ministrisë serbe për arsim. Prej 2 shtatorit 2013 ministër është Vanja Udoviq, një ish-lojtar i vaterpolos.

Maqedonia gjithashtu kishte Ministri për Sport

Në vitin 1998, qeveria e atëhershme e krahut të djathtë të Ljupco Georgievski, vendosi të krijojë Ministri për Sport, ku ai si ministër emëroi prof. Dr. Gjorgji Boev (i pari dhe i fundit deri tani). Por, vetëm pas katër vjetësh, në 2002, Qeveria e Branko Crvenkovskit, pa asnjë analizë profesionale dhe shkencore, hoqi ministrinë dhe e vendosi të jetë në nivelin e Agjencisë për Rini dhe Sport.

Jam i bindur se në pah janë ditë jashtëzakonisht të vështira ekonomike dhe kështu ditë të vështira për sportin e Maqedonisë, pavarësisht faktit se janë ndërmarrë një serë ndryshimesh ligjore dhe ndryshime në fushën e lehtësimit të taksave për sportin, të cilat i kam shkruar këtu në tekstet e mëparshme. Sidoqoftë, jam i bindur që riaktivizimi i idesë së një Ministrie të veçantë për Sport dhe Rini do të jetë i dobishëm dhe do të ketë një ndikim serioz ekonomik në vendin tonë.

Suksesi sportiv promovon më së miri shtetin

Disa fakte sportive nga sportet kolektive në vitet e kaluara tregojnë se sporti mbi të gjitha forcon identitetin tonë kolektiv kombëtar. Më lejoni t’ju kujtoj vetëm suksesin e ekipit të basketbollit të Maqedonisë, i cili gjithashtu arriti të bëjë një promovim serioz të vendit tonë duke fituar vendin e katërt në Kampionatin Evropian të Basketbollit - Eurobasket, në Lituani më 2011. Gjithashtu, sukses sportiv ishte lartësia e vendit të pestë e ekipit tonë të hendbollit në Serbi në vitin 2012, një fakt që konfirmoi vetëm tezën për forcimin e identitetit tonë kolektiv kombëtar.

Sipas mendimit tim, kurora e suksesit në sportet ekipore ishte fitimi i Ligës së Kampionëve në hendboll në vitin 2019 nga klubi i hendbollit Vardar nga Shkupi për herë të dytë në historinë e tij (hera e parë në 2017). Gjithashtu, nuk duhet të harrojmë suksesin e futbollistit tonë më të mirë profesionist në këtë moment, Goran Pandev, i cili fitoi Ligën e Kampionëve në 2010 me klubin e futbollit Inter nga Torino. E gjithë bota e pa momentin kur Gorani festoi suksesin e tij personal në futboll me flamurin e shtetit tonë. Këtu nuk duhet të harrojmë sukseset personale dhe rezultatet, për sa i përket sportit ashtu edhe planit promovues të ambasadorëve tanë sportivë, siç janë: hendbollisti Kire Lazarov, trajneri i volejbollit prof. Joshko Milenkovski, ish basketbollisti i NBA dhe presidenti aktual i Federatës së Basketbollit të Maqedonisë Pero Antiq dhe shumë atletë të tjerë nga sporte individuale dhe ekipore, të cilët më tepër se shumë ministra të resoreve e promovuan vendin tonë, para së gjithash në nivel ndërkombëtar.

Ozivuvanje na idejata za Ministerstvo za sport i mladistrugaonline.mk

Sidoqoftë, për të lënë mënjanë sukseset e sportistëve tanë, do të dëshiroja të kthehem në parashikimet për të ardhmen, kur ata nuk po presin sfida të reja. Këto janë kohëra të vështira për ekonominë nga e cila varet drejtpërdrejt sporti. Prandaj, riaktivizimi i ministrisë do të thotë kompetencë më e madhe e institucionit, por edhe një përqendrim më i madh në sportet maqedonase, dhe besoj se kjo në veçanti duhet të ketë sjellë një organizim më të madh, veçanërisht në pjesën e administrimit profesional sportiv që do të trajnohet dhe përshtatet me nevojat e sportit dhe suksesit të sportistëve për arritje të reja, si në pjesën e zhvillimit të sporteve për arritje të reja, ashtu dhe në pjesën e infrastrukturës sportive që tashmë ka filluar.

Dua të theksoj se numri i federatave aktive kombëtare sportive, si nga ato kolektive, ashtu edhe nga ato individuale, është mbresëlënës. Suksesi i tyre në funksionim dhe organizim në tërësi varet nga aktivitetet e Agjencisë (me përjashtim të Federatës së Futbollit të Maqedonisë që ka sindikatat e veta komunale). Mund të supozoj se çfarë shumë e parave harxhohen çdo vit në federatat dhe organizatat sportive si dhe në klubet sportive, gjë që aspak nuk është për t’u lënë pas dore. Përkundrazi, mendoj se duhet të jetë një motiv më shumë për ngritjen e nivelit nga agjencia në ministri.

Do të dëshiroja të rikujtoja dhe rifreskoja idenë e Presidentit të LSDM-së Zoran Zaev (nga e cila nuk guxon të heqë dorë) për ndërtimin e Shtëpisë së Sporteve si një projekt kapital për ta përmirësuar infrastrukturën sportive. Mendoj se tashmë janë siguruar 75 milion denarët e parë nga buxheti i shtetit për atë projekt kapital. Kjo është gjithashtu pjesë e argumenteve për idenë e një Ministrie të veçantë për Sport dhe Rini. Të nderuar lexues, më besoni që ka shumë më tepër argumente, por le të jetë një temë edhe për debat publik.

Sporti do të na shpërblejë me suksese dhe rezultate të reja

Të gjithë këta shembuj, nëse jo më shumë, duhet të jenë një bazë serioze për të filluar një debat publik për të riaktivizuar idenë për Ministrinë për Sport dhe Rini në Maqedoni. Të gjithë këtë që përmenda më sipër (dhe ka shumë më tepër) paraqet fakt që flet për një periudhë të suksesshme sportive që tashmë është pas nesh, por duhet të jetë erë pas kurrizit tonë për t'i bindur elitat politike që sporti në periudha të vështira gjithmonë na inkurajon, bashkon dhe përmes tij shkruhet historia e sukseseve të shtetit tonë. Duhet të pranoj se qeveritë maqedonase me orientim politik të krahut të djathtë gjithmonë kanë pasur më shumë interes për ta ndihmuar sportin, ndryshe nga qeveritë e krahut të majtë, një fakt me të cilin, besoj se do të pajtoheshin edhe kritikët më të mëdhenj.

I inkurajuar nga mjedisi i përgjithshëm në të cilin vendi ynë gjen veten, besoj se është koha për ta përtërirë idenë me të cilën sporti do të merrte përsëri ministrinë e tij, të cilën në fakt e kishte njëzet vjet më parë. Jam i bindur që në atë mënyrë, më thelbësor dhe më i hollësishëm nga të gjitha aspektet - sportive, kadrovike, institucionale, normative dhe ekonomike, sporti do të jetë shumë më i organizuar në aspekt profesional dhe me një administratë të fortë profesionale sportive të trajnuar për atë qëllim dhe gjithashtu do të synojnë t'i shlyhet shtetit me rezultate specifike sportive, si në nivelin përfaqësues ashtu edhe në nivel klubi.

 

Ju lutemi lexoni rregullat para se të komentoni apo shkarkoni
Shënim: Pikëpamjet dhe qëndrimet e shprehura në këtë artikull janë ato të autorit dhe nuk pasqyrojnë domosdoshmërisht pikëpamjet e Institutit për Studime të Komunikimit ose të dhuruesit.

Ivan Anastasovski

Ivan Anastasovski është Zëvendës Dekan për Shkencë dhe Bashkëpunim Ndërkombëtar në Fakultetin e Edukimit Fizik, Sportit dhe Shëndetit.